ข้อควรระวังและข้อควรปฏิบัติในการใช้ไฮโดรเจนในอุตสาหกรรม

ไฮโดรเจนถือเป็นพลังงานสะอาดที่มีบทบาทสำคัญต่อการพัฒนาอุตสาหกรรมยุคใหม่ เนื่องจากสามารถช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและส่งเสริมการใช้พลังงานอย่างยั่งยืน อย่างไรก็ตามการนำไฮโดรเจนมาใช้ในภาคอุตสาหกรรมจำเป็นต้องตระหนักถึงข้อควรระวัง ดังนี้
1. มีโอกาสรั่วผ่านรอยต่อ รอยเชื่อม ซีล หรือเกลียว
• ใช้วัสดุและข้อต่อที่ได้รับการรับรองตาม ISO114/ASMEB3112
• ตรวจสอบการรั่วด้วย Helium/Hydrogen Leak Test
• การบํารุงรักษาเชิงป้อน (Preventive Maintenance) อย่างสม่ำเสมอ
2. ไฮโดรเจนเบากว่าอากาศ สะสมบริเวณเพดานหรือพื้นที่สูงหากไม่มีการระบาย
• ติดตั้งระบบ Ventilation แบบ Mechanical Passive บริเวณเพดาน
• ออกแบบ Vent Stack สำหรับการระบายฉุกเฉิน
• หลีกเลี่ยงการใช้งานไฮโดรเจนในพื้นที่อับอากาศ โดยไม่มีระบบระบาย
3. ไฮโดรเจนติดไฟง่าย
• ห้ามสูบบุหรี่หรือมีเปลวไฟ/ประกายไฟในพื้นที่จัดเก็บหรือใช้งาน
• เลือกใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าตามมาตรฐาน IEC60079/ATEX(Ex-proof)
• ติดตั้งระบบ Grounding และ Bonding เพื่อป้องกันไฟฟ้าสถิต
4. ไฮโดรเจนไม่มีสีไม่มีกลิ่น
• ใช้ Detector แบบ Catalytic/Electrochemical/Thermal Conductivity สำหรับ H2
• ติดตั้งบริเวณเพดานหรือจุดที่ H2 มีแนวโน้มสะสม
• เชื่อมโยงกับระบบ Alarm และ Emergency Shutdown (ESD)
5. พนักงานในโรงงานต้องตระหนักถึงความปลอดภัยในการใช้ไฮโดรเจน
• จัดการอบรมประจําปีเกี่ยวกับการใช้งานและการตอบสนองเหตุฉุกเฉิน
• ฝึกอบรมแผนฉุกเฉิน (Emergency Drill) เช่น การอพยพ การดyบเพลิง การปิดวาล์วฉุกเฉิน
• จัดทำคู่มือความปลอดภัย (SOP) และติดประกาศในพื้นที่ใช้งาน
***************************